Witold Tyloch

---

Życiorys

Witold Tyloch był znaczącą postacią w środowisku akademickim oraz duchownym. Ukończył studia magisterskie na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL) w 1956 roku. Specjalizując się w teologii, obronił pracę magisterską na temat Sługa Jahwe a Mistrz sprawiedliwości. Już w 1958 roku uzyskał stopień doktora dysponując pracą doktorską poświęconą Słudze Jahwe w świetle dokumentów z Qumran, napisaną pod kierunkiem Eugeniusza Dąbrowskiego.

Po zakończeniu działalności kapłańskiej, od 1959 roku rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie od 1960 roku pełnił funkcję adiunkta w Katedrze Semitystyki Instytutu Orientalistycznego. Już w 1969 roku, uzyskał stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy Aspekty społeczne gminy z Qumran w świetle rękopisów znad Morza Martwego i tekstów autorów starożytnych.

W latach 1969-1973 kierował Zakładem Afrykanistyki i Semitystyki, a od 1979 roku do 1990 roku Zakładem Starożytnego Wschodu i Hebraistyki. W latach 1970–1975 był prodziekanem Wydziału Filologii Obcych uw. W 1975 roku, Tyloch zdobył tytuł profesora nadzwyczajnego, a osiem lat później awansował na profesora zwyczajnego.

Jego badania koncentrowały się na qumranistyce, a Tyloch był rozpoznawany jako jeden z najwybitniejszych specjalistów w tej dziedzinie w Polsce, jak również na świecie. W 1963 roku opublikował fundamentalną pracę Rękopisy z Qumran nad Morzem Martwym, która stała się obowiązkową lekturą w Polsce. Zawierała ona m.in. tłumaczenia Reguły Zrzeszenia oraz Reguły Wojny.

W kolejnych latach, jego tłumaczenia pojawiały się w czasopiśmie Euhemer, gdzie publikował prace dotyczące m.in. Zwoju Świątynnego i Komentarza do Psalmu 37. W 1968 roku zajął się socjologią gminy esseńskiej, argumentując, że rękopisy były tworzone przez tę społeczność, co stało się kontrowersyjnym tematem wśród teologów. Jego prace wskazywały na naturalne źródło doktryny chrześcijańskiej, co prowadziło do licznych polemik w okresie PRL.

Po śmierci Tylocha, jego osiągnięcia zostały nadal doceniane, w tym dzięki staraniom ks. Stanisława Mędali, który zainicjował wznowienia jego kluczowego dzieła w 1997 oraz 2001 roku.

Na Uniwersytecie Warszawskim, Witold Tyloch prowadził wykłady z historii hebrajskiej oraz dziejów judaizmu, a także nauczał języka hebrajskiego. Zajmował się również gramatyką porównawczą języków semickich. Spośród jego dzieł warto wymienić Gramatykę języka hebrajskiego (1980) oraz Odkrycia w Ugarit a Stary Testament (1980).

W latach 80-tych był aktywnym uczestnikiem reformy edukacji, gdzie wspólnie z Zenonem Kaweckim opracował program nauczania religioznawstwa w szkołach średnich, oparty na założeniach naukowego ateizmu. Był również autorem podręcznika Wybrane problemy religioznawstwa, który zyskał status materiału pomocniczego w edukacji.

Od 1961 roku, Tyloch uczestniczył w pracach redakcyjnych oraz był redaktorem naczelnym pisma Euhemer. Aktywnie działał także w Polskim Towarzystwie Religioznawczym i w Żydowskim Instytucie Historycznym.

Działalność Tylocha została uhonorowana odznaczeniami takimi jak Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

---

Oceń: Witold Tyloch

---