Zbigniew Radwański

---

Życiorys

Urodziny w Chojnicach na Pomorzu miały miejsce w życiu Zbigniewa Radwańskiego, którego ojciec, Mieczysław Radwański, był notariuszem i uczestnikiem kampanii wrześniowej, zaś matka nosiła imię Joanna. W trudnych czasach okupacji, jako młody chłopiec, był zmuszony do podjęcia pracy fizycznej zarówno w Generalnej Guberni, jak i w Niemczech. Po Powstaniu Warszawskim został deportowany z Warszawy i przymusowo zatrudniony w tartaku w Policach. Po zakończeniu działań wojennych oraz powrocie do Chojnic, zasilił szeregi straży pożarnej.

Wykształcenie i kariera naukowa

Wczesna edukacja Zbigniewa Radwańskiego miała miejsce w Prywatnym Gimnazjum Męskim dra Jana Wieczorkowskiego w Rabce. Lata II wojny światowej zmusiły go do pracy przymusowej w Niemczech, co nie przeszkodziło mu w zdaniu matury w 1945 roku. Dalsza droga edukacji prowadziła go na Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie ukończył studia prawnicze w 1948 roku. Odbył następnie aplikację sądową w latach 1948–1950, co zakończył egzaminem sędziowskim. Niedługo później rozpoczął aplikację adwokacką, której zwieńczeniem był egzamin adwokacki w 1954 roku.

W 1955 roku uzyskał stopień doktora nauk prawnych, a po dwóch latach, w 1957 roku, habilitował się. W 1964 roku został profesorem nadzwyczajnym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, a w 1977 roku uzyskał tytuł profesorski. Jego działalność zawodowa na uczelni zaczęła się w 1949 roku, a podczas swojego długiego stażu był m.in. dyrektorem Instytutu Prawa Cywilnego oraz kierownikiem Katedry Prawa Cywilnego Wydziału Prawa i Administracji UAM. W latach 1966–1972 piastował urząd dziekana tego wydziału, a od 1982 do 1984 roku sprawował funkcję rektora Uniwersytetu, promując jednocześnie koncepcje ujednolicania struktur akademickich.

Po przejściu na emeryturę w 1994 roku, pozostał profesorem zwyczajnym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, gdzie dalej prowadził seminaria magisterskie oraz promował 10 doktorów prawa. Był również aktywnym uczestnikiem w kilkudziesięciu przewodach doktorskich, habilitacyjnych i profesorskich jako recenzent. Ze względu na swoje osiągnięcia, przez wiele lat związany był z Polską Akademią Nauk, gdzie od 1986 roku był członkiem korespondencyjnym, a od 1991 roku członkiem rzeczywistym. W latach 1993–1995 pełnił także rolę wiceprezesa PAN oraz przewodniczącego Komitetu Nauk Prawnych PAN, a także był twórcą oraz przewodniczącym poznańskiego oddziału Instytutu Nauk Prawnych PAN.

Zbigniew Radwański był również redaktorem naczelnym takich publikacji jak kwartalnik Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny oraz Orzecznictwo Sądów Polskich, wydawanym przez Instytut Nauk Prawnych PAN. Ponadto, redagował Przegląd Legislacyjny wydawany przez Kancelarię Rady Ministrów oraz był naczelnym redaktorem wielotomowego dzieła System Prawa Prywatnego.

W 2002 roku objął stanowisko przewodniczącego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości, z którego to zrezygnował 14 listopada 2010 roku.

Śmierć

Odszedł z tego świata 20 grudnia 2012 roku w Poznaniu, gdzie po ceremonii żałobnej zorganizowanej przez Senat oraz Radę Wydziału Prawa i Administracji, która miała miejsce w Westybulu Auli UAM, odbył się ostatni hołd.

Jego pogrzeb, który miał miejsce 2 stycznia 2013 roku, odbył się na cmentarzu Górczyńskim, w kwaterze IIP-21-42.

Odznaczenia i nagrody

Ordery

Zbigniew Radwański, wybitny przedstawiciel polskiej kultury i nauki, został uhonorowany wieloma prestiżowymi odznaczeniami w swoim życiu. Oto niektóre z nich:

• Order Orła Białego, otrzymany w 2011 roku,
• Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 3 maja 1997 roku,
• Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, który otrzymał w 1994 roku,
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1981 roku,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.

Inne

W 2007 roku Zbigniew Radwański został uhonorowany tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Szczecińskiego, co jest wyrazem uznania jego wkładu w rozwój nauki i kultury w Polsce.

Upamiętnienie

12 czerwca 2015 roku Katedra Prawa Cywilnego, Handlowego i Ubezpieczeniowego Wydziału Prawa i Administracji UAM zorganizowała uroczystość, aby oddać hołd zmarłemu w 2012 roku Zbigniewowi Radwańskiemu. W ramach tego wydarzenia, jednej z auli Collegium Iuridicum Novum UAM w Poznaniu nadano imię Profesora.

Dodatkowo, podczas ceremonii odsłonięto tablicę pamiątkową, która została poświęcona pamięci profesora, symbolizującą trwałe znaczenie jego osiągnięć oraz wkładu w rozwój prawa w Polsce.

Publikacje

Zbigniew Radwański jest wielce cenionym autorem wielu prac z zakresu prawa cywilnego, które przyczyniają się do rozwoju tej dziedziny.

• Prawo cywilne: część ogólna,
• Prawo zobowiązań,
• Zobowiązania: część ogólna (napisana wspólnie z Adamem Olejniczakiem),
• Zobowiązania: część szczegółowa (opracowana razem z Janiną Panowicz-Lipską), Warszawa 2010,
• Polskie ustawy: zbiór przepisów prawa prywatnego, gospodarczego, karnego i sądowego (pod redakcją Z. Radwańskiego i J. Panowicz-Lipskiej),
• Teoria umów, PWN, Warszawa 1977,
• Wykładnia oświadczeń woli składanych indywidualnym adresatom,
• Zadośćuczynienie pieniężne za szkodę niemajątkową: rozwój i funkcja społeczna,
• Najem mieszkań w świetle publicznej gospodarki lokalami,
• Alfred Ohanowicz: ojciec poznańskiej cywilistyki.

Każda z wymienionych publikacji wnosi istotny wkład w dziedzinę prawa, dostarczając cennych analiz oraz praktycznych wskazówek dla prawników, studentów i wszystkich zainteresowanych tematyką prawa cywilnego.

---

Oceń: Zbigniew Radwański

---